30 năm - Một chặng đường Di sản Vịnh Hạ Long

Suốt gần 30 năm qua kể từ lần đầu tiên được công nhận là Di sản Thiên nhiên thế giới, Quảng Ninh luôn xác định Vịnh Hạ Long như báu vật được thiên nhiên ban tặng, là động lực quan trọng để phát triển du lịch và chuyển đổi mô hình tăng trưởng trong cơ cấu kinh tế. Bởi vậy, quá trình khai thác và phát huy giá trị di sản, công tác bảo tồn và gìn giữ luôn được tỉnh Quảng Ninh quan tâm.

Vịnh Hạ Long không chỉ nổi tiếng bởi vẻ đẹp tráng lệ của biển đảo, mà còn là một bảo tàng địa chất khổng lồ, nơi ngưng đọng những dấu tích quan trọng của quá trình hình thành, vận động, phát triển của địa hình vỏ trái đất khu vực này. Những năm qua, Quảng Ninh đã triển khai nhiều biện pháp hiệu quả để vừa bảo vệ, bảo đảm tính toàn vẹn của Vịnh Hạ Long theo Công ước Di sản thế giới, các chính sách về phát triển bền vững của UNESCO và pháp luật của Việt Nam.Cách đây gần 30 năm, ngày 17/12/1994, Việt Nam lần đầu được ghi danh Di sản thiên nhiên thế giới với danh thắng Vịnh Hạ Long. Những giá trị độc đáo, ngoại hạng của danh thắng được thiên nhiên ưu đãi, kiến tạo từ hàng triệu năm trước đã đem lại niềm tự hào nhưng cũng là trách nhiệm lớn lao cho Việt Nam nói chung và tỉnh Quảng Ninh nói riêng.

Vịnh Hạ Long
Kỳ quan đất dựng giữa trời cao

Được Nguyễn Trãi ví như “kỳ quan đất dựng giữa trời cao”, Vịnh Hạ Long 2 lần được ghi vào danh mục Di sản Thiên nhiên thế giới của UNESCO bởi giá trị nổi bật toàn cầu về cảnh quan thẩm mỹ năm 1994, mở rộng về giá trị địa chất địa mạo năm 2000. Tháng 9/2023, Vịnh Hạ Long một lần nữa được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên thế giới theo hướng điều chỉnh mở rộng ranh giới sang quần đảo Cát Bà.

(huyện Cát Hải, thành phố Hải Phòng), và trở thành Di sản thế giới liên tỉnh, thành phố đầu tiên ở Việt Nam.

Chính cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, cùng những giá trị văn hóa, lịch sử và đa dạng sinh học đặc biệt đã giúp Vịnh Hạ Long được công nhận và vinh danh. Tất nhiên, chặng đường đến với mỗi lần vinh danh là cả quá trình dài với không ít khó khăn, nhưng cũng là hành trình vinh quang và tự hào của Quảng Ninh nói riêng và Việt Nam nói chung.

Trở lại 30 năm về trước, nhận thức được giá trị toàn cầu của Vịnh Hạ Long, cùng mong muốn được thế giới công nhận và tôn vinh, ngày 21/12/1991, Chính phủ Việt Nam đã cho phép xây dựng hồ sơ Vịnh Hạ Long để trình Hội đồng Di sản thế giới xét duyệt. Đây là bước đầu tiên quan trọng để khẳng định tầm vóc và giá trị của Vịnh Hạ Long trên phạm vi quốc tế

Để xây dựng hồ sơ, Ban quản lý Vịnh Hạ Long đã phối hợp các cơ quan, đơn vị, chuyên gia trong và ngoài nước thực hiện hàng loạt các công việc như: điều tra, nghiên cứu, thu thập, tổng hợp, biên soạn các thông tin khoa học về Vịnh Hạ Long; lập kế hoạch bảo tồn và phát triển bền vững Vịnh Hạ Long; thiết kế và in ấn hồ sơ theo yêu cầu của UNESCO. Lượng công việc này được thực hiện ròng rã trong suốt 2 năm (1991-1993). Đến năm 1993, Việt Nam chính thức trình Hồ sơ lên UNESCO.

Sau khi nhận được hồ sơ Vịnh Hạ Long, UNESCO đã cử nhiều đoàn chuyên gia đến Quảng Ninh để khảo sát, hướng dẫn, nghiên cứu, thẩm định hồ sơ tại chỗ. Các chuyên gia cũng đưa ra nhiều khuyến nghị giúp Việt Nam hoàn thiện hơn nữa hồ sơ. Và họ đều có những nhận xét tích cực, khẳng định giá trị toàn cầu của Vịnh Hạ Long.

Căn cứ vào nội dung hồ sơ khoa học về Vịnh Hạ Long do Bộ Văn hóa-Thông tin, UBND tỉnh Quảng Ninh và Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam xây dựng từ năm 1992 và các ý kiến đánh giá thẩm định của các tổ chức chuyên môn quốc tế, ngày 14/12/1994, vào lúc 17 giờ 17 phút, tại Khách sạn du lịch Le Meridien nổi tiếng của thành phố biển Phuket (Thái Lan), trong Kỳ họp lần thứ 18, Hội đồng Di sản thế giới đã công nhận Vịnh Hạ Long nằm trong danh mục Di sản Thiên nhiên thế giới với giá trị ngoại hạng toàn cầu về mặt thẩm mỹ của Công ước Quốc tế về bảo vệ di sản tự nhiên và văn hóa của thế giới, với 100% thành viên Hội đồng biểu quyết tán thành.

Lễ đón bằng công nhận Di sản thiên nhiên thế giới lần 1 năm 1994. (Ảnh: halongbay.com.vn)

Theo đó, để được công nhận là Di sản Thiên nhiên thế giới về giá trị thẩm mỹ, Vịnh Hạ Long đã đáp ứng tiêu chí (vii) của UNESCO, đó là: Đại diện cho các hiện tượng thiên nhiên hoặc khu vực có tính duy nhất hoặc xuất sắc về mặt thẩm mỹ hoặc tính trình diễn; Bao gồm các khu vực siêu tự nhiên hoặc tự nhiên có tính duy nhất hoặc xuất sắc về mặt thẩm mỹ hoặc tính trình diễn; Bao gồm các khu vực có tính duy nhất hoặc xuất sắc về mặt thẩm mỹ hoặc tính trình diễn do các quá trình địa chất hay sinh học liên quan.

Là di sản thế giới về giá trị thẩm mỹ do UNESCO công nhận, Vịnh Hạ Long nổi tiếng với cảnh quan độc đáo và huyền bí của hàng ngàn hòn đảo đá vôi hình thành những khung cảnh trùng điệp và sống động. Nơi đây còn có các hang động kỳ vĩ, ẩn chứa những nhũ thạch đa dạng và đẹp mắt. Không chỉ có hệ sinh thái phong phú và đa dạng, với nhiều loài động thực vật quý hiếm và endemik, Vịnh Hạ Long còn là nơi ghi dấu những truyền thuyết, lịch sử và văn hóa của người Việt Nam, tạo nên một di sản thiên nhiên có giá trị văn hóa cao.

Sự kiện Vịnh Hạ Long được công nhận là Di sản thế giới tại Kỳ họp lần thứ 18 của Hội đồng Di sản thế giới ngày 14/12/1994 đã nâng tầm vóc giá trị của di sản này, đặt nó vào trong những mối quan hệ có tính toàn cầu. Đây không chỉ đơn thuần là sự kiện có ý nghĩa lớn về văn hóa mà còn mang ý nghĩa chính trị và kinh tế lâu dài đối với công cuộc phát triển của đất  nước.

Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng với cả nước, bởi sau Cố đô Huế (được công nhận là Di sản Văn hóa thế giới tại Kỳ họp lần thứ 17 của Hội đồng Di sản thế giới diễn ra đúng 1 năm trước đó, tháng 12/1993) thì lần này, Vịnh Hạ Long là địa danh thứ hai của nước ta được xếp vào danh mục Di sản thế giới và là Di sản Thiên nhiên thế giới đầu tiên của Việt Nam.

Ủy ban Quốc gia UNESCO của Việt Nam trong Tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ ngày 27/12/1994 nhận định: Sự kiện Vịnh Hạ Long được công nhận là Di sản thế giới tại Kỳ họp lần thứ 18 của Hội đồng Di sản thế giới ngày 14/12/1994 “đã nâng tầm vóc giá trị của di sản này, đặt nó vào trong những mối quan hệ có tính toàn cầu. Đây không chỉ đơn thuần là sự kiện có ý nghĩa lớn về văn hóa mà còn mang ý nghĩa chính trị và kinh tế lâu dài đối với công cuộc phát triển của đất  nước…”.

Sau khi được công nhận là Di sản Thiên nhiên thế giới về giá trị thẩm mỹ, Ban quản lý Vịnh Hạ Long không ngừng nghiên cứu và khai phá các giá trị khác của Vịnh Hạ Long.

Theo lời kể của ông Nguyễn Văn Tuấn, Nguyên Trưởng Ban quản lý Vịnh Hạ Long, trong một lần gặp gỡ, Tiến sĩ Hans Friederich, Trưởng đại diện Hiệp hội Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) tại Việt Nam những năm 1999 chia sẻ: “Trên thế giới không có một vùng đá vôi karst nào trên biển rộng lớn và hùng vĩ như thế. Nó hoàn toàn xứng đáng để được công nhận là di sản thế giới về phương diện địa chất địa mạo”.

Nhận thức được giá trị địa chất, địa mạo ngoại hạng toàn cầu của Vịnh Hạ Long, Ban quản lý Vịnh Hạ Long mong muốn được UNESCO công nhận thêm tiêu chí này. Trước nhiệm vụ quan trọng đó, Ban quản lý Vịnh Hạ Long cần tập trung làm sáng tỏ các giá trị cơ bản của Vịnh Hạ Long về cảnh quan thẩm mỹ, địa chất địa mạo, lịch sử văn hóa và đa dạng sinh học, đặc biệt là về địa chất địa mạo. Trước đó đã có nhiều công trình nghiên cứu nhưng còn nhỏ lẻ và chưa đồng bộ. 

Và một loạt các công việc như điều tra, nghiên cứu, thu thập, tổng hợp, biên soạn các thông tin khoa học về Vịnh Hạ Long trên phương diện mới; bổ sung và chỉnh sửa hồ sơ theo yêu cầu của UNESCO lại được tiến hành tỉ mỉ, kỹ lưỡng dựa trên kinh nghiệm làm hồ sơ lần thứ nhất. Công việc được xúc tiến từ năm 1998. Để củng cố hồ sơ, Ban quản lý Vịnh Hạ Long đã đề xuất UNESCO hỗ trợ một dự án nhỏ để mời chuyên gia quốc tế và trong nước đến Hạ Long khảo sát, nghiên cứu và đưa ra đánh giá khoa học. 

Để được công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới về giá trị địa chất, địa mạo, Vịnh Hạ Long phải đáp ứng tiêu chí của UNESCO, đó là: Đại diện cho các giai đoạn quan trọng trong lịch sử Trái Đất, bao gồm các dấu tích của cuộc sống; Đại diện cho các quá trình địa chất hiện tại hoặc hiện diện; Đại diện cho các hình thức địa chất và địa mạo ngoại hạng hoặc độc đáo; Đại diện cho các thí dụ nổi bật về các quá trình địa chất đang diễn ra trong các hệ sinh thái và cộng đồng sinh vật.

Sau khi thực hiện khảo sát Vịnh Hạ Long theo đề nghị, Giáo sư Tony Waltham (Trường đại học Hoàng gia Trent Nottingham của Anh) đã gửi một bản báo cáo đánh giá về địa chất địa mạo của Vịnh Hạ Long đến UBND tỉnh Quảng Ninh, Ban quản lý Vịnh Hạ Long, Văn phòng UNESCO và IUCN tại Hà Nội đồng thời gửi cho Trung tâm Di sản thế giới tại Paris, trong đó có đoạn viết: “Không thể nói gì hơn, ta có thể khẳng định Vịnh Hạ Long là một thắng cảnh Karst mang ý nghĩa toàn cầu với nền tảng cơ bản là khoa học địa chất… Cùng với giá trị về cảnh quan, giá trị về địa chất của Hạ Long cần phải được bảo tồn vì lợi ích của loài người”.

Không thể nói gì hơn, ta có thể khẳng định Vịnh Hạ Long là một thắng cảnh Karst mang ý nghĩa toàn cầu với nền tảng cơ bản là khoa học địa chất… Cùng với giá trị về cảnh quan, giá trị về địa chất của Hạ Long cần phải được bảo tồn vì lợi ích của loài người.
Nhận được báo cáo của Giáo sư Tony Waltham, ngày 25/2/1999, Trung tâm Di sản thế giới tại Paris đã gửi thư tới UBND tỉnh Quảng Ninh, Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam và Ban quản lý Vịnh Hạ Long yêu cầu xúc tiến việc chuẩn bị hồ sơ trình UNESCO công nhận giá trị ngoại hạng mang tính chất toàn cầu về địa chất vùng Karst Vịnh Hạ Long. Và Hồ sơ được gửi đến UNESCO ngay trong năm 1999.

Vịnh Hạ Long đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới về giá trị địa chất, địa mạo bởi sự phát triển của các hình thức đá vôi karst trong hàng tỷ năm. Các hình thức đá vôi này là kết quả của sự kiến tạo, biến dạng, nâng cao, ăn mòn, phân hủy và biến đổi mặt biển của Trái Đất. Vịnh Hạ Long cũng là một trong những khu vực có sự biến đổi của mặt biển trong suốt quá trình tiến hóa của Trái Đất, từ kỷ Creta tới nay. Vì vậy, Vịnh Hạ Long là một bằng chứng sống cho sự biến đổi khí hậu toàn cầu. Vịnh Hạ Long cũng có sự giao thoa giữa các quá trình địa chất và sinh học, tạo ra một hệ sinh thái phong phú và đa dạng.

Tại Hội nghị lần thứ 23 của Ủy ban Di sản thế giới tổ chức tại thành phố Marakesh, Morocco đầu tháng 12/1999, Ủy ban Di sản thế giới đã chính thức xác nhận Hồ sơ của Vịnh Hạ Long, đưa vào chương trình thẩm định hồ sơ và công nhận giá trị địa chất Vịnh Hạ Long năm 2000.

Theo đúng kế hoạch, tháng 3/2000, Giáo sư Elery Hamilton Smith, một chuyên gia Australia, thành viên của Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) đã được cử tới Hạ Long để thẩm định tính xác thực của hồ sơ, giá trị địa chất cũng như đánh giá về thực trạng quản lý và đưa ra các khuyến nghị.
 

Lễ đón bằng công nhận Vịnh Hạ Long là Di sản thiên nhiên thế giới lần 2. (Ảnh: halongbay.com.vn)

Báo cáo thẩm định của Giáo sư Elery Hamilton Smith có đoạn viết: “Đây là sự đề cử Vịnh Hạ Long được công nhận vào danh mục di sản thế giới theo tiêu chuẩn (i), đó là một khu vực có các quá trình địa chất tiếp diễn đặc biệt và có đặc điểm nổi bật về địa mạo, đồng thời theo tiêu chuẩn (iii) thì đây là một khu vực có cảnh quan thiên nhiên ngoại hạng và có giá trị đặc biệt về thẩm mỹ”.

Tháng 7/2000, kỳ họp giữa năm của Văn phòng Trung tâm Di sản thế giới tại Paris đã chính thức đề nghị Ủy ban Di sản thế giới công nhận Vịnh Hạ Long là Di sản Thiên nhiên thế giới bởi những giá trị ngoại hạng về địa chất địa mạo.

Ngày 2/12/2000, tại Hội nghị lần thứ 24 của Ủy ban Di sản thế giới tổ chức tại Thành phố Cairns, Australia, sau khi nghe thuyết trình của Trung tâm Di sản thế giới và đánh giá của IUCN, Ủy ban Di sản thế giới đã chính thức quyết nghị công nhận Vịnh Hạ Long là Di sản Thiên nhiên thế giới lần thứ 2 theo tiêu chuẩn (i) của Công ước Quốc tế về Di sản thế giới.

Vịnh Hạ Long là một trong những di sản nổi tiếng nhất trên thế giới. Ngay từ năm 1993, khi đánh giá về hồ sơ đề cử Vịnh Hạ Long, Hiệp hội Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) đã khuyến nghị: “… Cần bổ sung vào khu vực này các đảo đá liền kề với đảo Cát Bà, là một phần của Vườn Quốc gia nhưng lại được tìm thấy ở địa phận giáp ranh Hải Phòng”.

Việc mở rộng Di sản Thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long bao gồm cả quần đảo Cát Bà sẽ tăng thêm giá trị vốn có của di sản, được minh chứng qua sự hài hòa về cảnh quan, địa chất, địa mạo, hệ sinh thái và đa dạng về các loài động thực vật. Các giá trị nổi bật toàn cầu của khu vực được xác định gồm các kiến tạo vật lý và sinh học, các kiến tạo địa chất, địa lý và là môi trường sống của các loài động, thực vật bị đe dọa theo quan điểm thẩm mỹ, khoa học và bảo tồn.

Theo khuyến nghị, năm 2013, hồ sơ đề cử Quần đảo Cát Bà là Di sản thiên nhiên thế giới theo tiêu chí đa dạng sinh học và hệ sinh thái (tiêu chí ix và x) được gửi tới Trung tâm Di sản Thế giới. Sau quá trình thẩm định, IUCN đã dự thảo Quyết định số WHC-14/38.COM/INF.8B để Ủy ban Di sản thế giới thông qua tại Kỳ họp lần thứ 38 ở Qatar năm 2014, trong đó khuyến nghị: “Quốc gia thành viên xem xét khả năng đề xuất nối dài với Vịnh Hạ Long, theo các tiêu chí (vii) và (viii) và có thể là tiêu chí (x), để gộp cả Quần đảo Cát Bà”.

Kể từ đó tới nay, việc triển khai các hoạt động bảo tồn, nghiên cứu lập hồ sơ đề cử di sản thế giới Vịnh Hạ Long-Quần đảo Cát Bà được tiếp tục đẩy mạnh.

Tháng 9/2016, trên cơ sở đề xuất của các địa phương và tham mưu của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý cho phép thành phố Hải Phòng chủ trì, phối hợp tỉnh Quảng Ninh xây dựng hồ sơ mở rộng Vịnh Hạ Long sang Quần đảo Cát Bà để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt gửi tới UNESCO; đồng thời giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hướng dẫn Thành phố Hải Phòng trong việc xây dựng hồ sơ Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà theo đúng quy định của pháp luật về di sản văn hóa và các quy định có liên quan.

Quá trình xây dựng hồ sơ cũng gặp nhiều khó khăn, với những khuyến nghị, góp ý của UNESCO, IUCN. Tuy nhiên, với tinh thần, trách nhiệm của các cơ quan chuyên môn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, sự quyết tâm của thành phố Hải Phòng, tỉnh Quảng Ninh, Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam, đầu năm 2021, hồ sơ Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà đã được chỉnh sửa, hoàn thiện theo nội dung khuyến nghị và xin phép trình UNESCO.

Thời khắc Ngài Chủ tịch Ủy ban Di sản thế giới Kỳ họp lần thứ 45 Abdulelad Al Tokhais, Saudi Arabia gõ búa thông qua hồ sơ Vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà vào lúc 17 giờ 39 phút ngày 16/9/2023 (giờ địa phương). (Ảnh: bvhttdl.gov.vn)

Trong chương trình làm việc tại Kỳ họp lần thứ 45 của Ủy ban Di sản thế giới diễn ra tại thủ đô Riyadh, Vương quốc Saudi Arabia từ ngày 10/9/2023, Đoàn Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng với Đại sứ, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh UNESCO tại Pháp và hai địa phương Hải Phòng, Quảng Ninh đã làm việc với các cơ quan chuyên môn của UNESCO, Giám đốc Trung tâm Di sản thế giới, Tổng Giám đốc ICOMOS, Giám đốc Chương trình Di sản Thế giới IUCN, Trưởng Bộ phận hồ sơ đề cử của Trung tâm Di sản thế giới, 21 quốc gia thành viên của Ủy ban Di sản thế giới để cung cấp thông tin, giải trình, làm rõ, bày tỏ quan điểm, cam kết của Việt Nam trong việc quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản sau khi được ghi vào Danh mục Di sản thế giới.

Qua đó, các chuyên gia, nhà khoa học quốc tế và các Quốc gia thành viên Ủy ban Di sản thế giới đều đánh giá cao giá trị di sản, và ủng hộ Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà trở thành Di sản Thiên nhiên thế giới.

Ngày 16/9/2023, tại thủ đô Riyadh, Vương quốc Saudi Arabia, Kỳ họp lần thứ 45 của Ủy ban Di sản thế giới UNESCO đã thông qua hồ sơ đề cử, công nhận quần thể vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà là Di sản Thiên nhiên thế giới. Với việc được UNESCO công nhận, vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà trở thành Di sản thế giới liên tỉnh, thành phố đầu tiên của Việt Nam. 

Tại Lễ kỷ niệm 20 năm Vịnh Hạ Long được vinh danh Di sản Thiên nhiên thế giới lần 2, bà Katherine Muller-Marin, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam từng bày tỏ: “Vẻ đẹp của Vịnh Hạ Long không chỉ là biểu trưng cho những nỗ lực thành công bảo tồn và quảng bá di sản thiên nhiên này trên toàn đất nước và thế giới, mà còn là một thí dụ hoàn hảo của hệ sinh thái độc nhất vô nhị được gìn giữ ở nơi đây”.

Bà cũng khẳng định: “Vịnh Hạ Long với vô số khối núi đá vôi, hang động và vòm hang, những hòn đảo nhỏ nhô lên từ mặt nước trong suốt như pha lê cùng môi trường thiên nhiên tuyệt mỹ quyến rũ tất cả những ai tới Việt Nam, đem lại những trải nghiệm và kí ức không thể nào quên”.

Việc công nhận Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà là Di sản Thiên nhiên thế giới không chỉ tạo ra một Di sản thế giới liên vùng độc đáo đầu tiên ở Việt Nam, mà còn làm tăng thêm giá trị của vùng di sản rộng lớn, kỳ vĩ và tuyệt mĩ này. Có thể nói, việc được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới tới 3 lần là minh chứng rõ ràng nhất cho những giá trị ngoại hạng toàn cầu của vịnh Hạ Long.

Vịnh Hạ Long là một thí dụ hoàn hảo của hệ sinh thái độc nhất vô nhị, với vô số khối núi đá vôi, hang động và vòm hang, những hòn đảo nhỏ nhô lên từ mặt nước trong suốt như pha lê cùng môi trường thiên nhiên tuyệt mỹ quyến rũ tất cả những ai tới Việt Nam, đem lại những trải nghiệm và ký ức không thể nào quên.

---

Bà Katherine Muller-Marin, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam

Suốt gần 30 năm qua kể từ lần đầu tiên được công nhận là Di sản Thiên nhiên thế giới, Quảng Ninh luôn xác định Vịnh Hạ Long như báu vật được thiên nhiên ban tặng, là động lực quan trọng để phát triển du lịch và chuyển đổi mô hình tăng trưởng trong cơ cấu kinh tế. Bởi vậy, quá trình khai thác và phát huy giá trị di sản, công tác bảo tồn và gìn giữ luôn được tỉnh Quảng Ninh quan tâm.

Vịnh Hạ Long không chỉ nổi tiếng bởi vẻ đẹp tráng lệ của biển đảo, mà còn là một bảo tàng địa chất khổng lồ, nơi ngưng đọng những dấu tích quan trọng của quá trình hình thành, vận động, phát triển của địa hình vỏ trái đất khu vực này. Những năm qua, Quảng Ninh đã triển khai nhiều biện pháp hiệu quả để vừa bảo vệ, bảo đảm tính toàn vẹn của Vịnh Hạ Long theo Công ước Di sản thế giới, các chính sách về phát triển bền vững của UNESCO và pháp luật của Việt Nam.

Tỉnh Quảng Ninh cam kết và khẳng định sẽ làm hết sức mình để bảo tồn nguyên vẹn, gìn giữ tốt nhất và phát huy hiệu quả một cách bền vững Di sản kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long cho muôn đời sau

Tại Lễ kỷ niệm 20 năm Vịnh Hạ Long được vinh danh, đồng chí Vũ Thị Thu Thuỷ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh từng khẳng định: “Tự hào, vinh dự gắn liền với trách nhiệm đối với nhân dân cả nước và cộng đồng quốc tế;… Tỉnh Quảng Ninh cam kết và khẳng định sẽ làm hết sức mình để bảo tồn nguyên vẹn, gìn giữ tốt nhất và phát huy hiệu quả một cách bền vững Di sản kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long cho muôn đời sau”.

Song song với việc thường xuyên tổ chức điều tra, nghiên cứu và làm rõ, là cơ sở để đưa ra các giải pháp quản lý, bảo vệ nhằm ngăn chặn các nguy cơ xâm hại đến Di sản…, tỉnh Quảng Ninh đã thành lập khu bảo tồn nhằm bảo tồn giá trị đa dạng sinh học; khoanh vùng rừng trên núi đá vôi và rừng ngập mặn để công nhận là khu rừng đặc dụng bảo vệ cảnh quan, bảo tồn các nguồn gen quý hiếm; di chuyển 354 hộ dân với gần 2.000 nhân khẩu ở 7 làng chài lên sinh sống tại khu tái định cư trong năm 2014 với mục tiêu ổn định cuộc sống cho ngư dân và giảm áp lực về môi trường trên vịnh; áp đặt quy chuẩn đối với nước thải, rác thải tại các tàu du lịch, các điểm tham quan, các khu dân cư ven bờ Vịnh…

Đặc biệt, từ năm 2019, phong trào ‟Vịnh Hạ Long không rác thải nhựa" được Ban quản lý Vịnh phát động, triển khai hiệu quả và nhận được sự hưởng ứng tham gia tích cực của doanh nghiệp và người dân. Môi trường cảnh quan, môi trường sinh thái của Vịnh được quản lý theo hướng kiểm soát tốt nguồn thải; các hoạt động kinh tế-xã hội được quản lý chặt chẽ và ngày càng đi vào nền nếp,…

Với những nỗ lực trong công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị Di sản, Vịnh Hạ Long đã và đang trở thành điểm sáng trên bản đồ du lịch Việt Nam và khu vực. Những năm gần đây, Vịnh luôn có mặt trong các bảng xếp hạng, bình chọn về điểm du lịch hấp dẫn do nhiều tổ chức quốc tế, hãng truyền thông, trang web uy tín trên thế giới bình chọn (Khu du lịch hàng đầu Việt Nam; Điểm đến hàng đầu Việt Nam, một trong 10 di sản UNESCO ấn tượng nhất châu Á, một trong 10 điểm tham quan du lịch lý tưởng nhất khu vực Đông Nam Á, một trong 24 điểm du lịch đáng đến trong năm 2024…).

Vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà được UNESCO công nhận là Di sản thế giới bởi nơi đây chứa đựng các khu vực có vẻ đẹp thiên nhiên bao gồm các đảo đá vôi có thảm thực vật che phủ và các đỉnh nhọn núi đá vôi nhô lên trên mặt biển cùng với các đặc điểm karst liên quan như các mái vòm và hang động. Cảnh trí ngoạn mục không bị tác động của các đảo có thảm thực vật che phủ, hồ nước mặn, đỉnh nhọn núi đá vôi với các vách dựng đứng nhô lên trên biển.

Với 1.133 hòn đảo đá vôi muôn hình, muôn vẻ bao gồm 775 đảo đá vôi thuộc vịnh Hạ Long và 358 đảo đá vôi thuộc quần đảo Cát Bà, được bao phủ bởi thảm thực vật phong phú trên mặt nước lấp lánh màu ngọc bích, vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà hiện lên như một bàn cờ bằng đá quý, nước non trùng điệp, thanh bình, những bãi cát trắng mịn, tinh khôi.

Vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà được xem là bảo tàng địa chất, chứa đựng những di sản với giá trị nổi bật toàn cầu, nơi chứng kiến những thay đổi đặc trưng trong lịch sử phát triển của trái đất với minh chứng là sự hiện diện của rừng nguyên sinh, vịnh và những hòn đảo.

Một khu bảo tồn thiên nhiên nguyên vẹn, cùng hệ thống núi đá vôi karst kỳ vĩ, hệ thống hang động phong phú, hệ sinh thái đặc biệt kết hợp với tiếng sóng vỗ rì rào từ hàng triệu năm đã và đang tạc nên địa hình địa mạo có một không hai nơi đây, tất cả hòa trong nhịp sống dân cư mang đậm nét văn hóa biển, dường như đã tạo nên một bức tranh sinh động và độc đáo giữa thiên nhiên và con người, làm nên tên tuổi của một Di sản Thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long được khẳng định suốt 30 năm qua và nhiều năm tới.

Theo Nhandan.vn