Tổng quan về hệ sinh thái hang động trên vịnh Hạ Long

Dù có số lượng không nhiều nhưng các loài động vật trong hang động có ý nghĩa rất quan trọng và nhiều loài đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Chúng là những mẫu vật sống để nghiên cứu lịch sử tiến hoá của sinh vật. Sự thích nghi hoàn toàn với môi trường sống của chúng vẫn chưa được nghiên cứu kỹ. Ngoài ra các loài này thường chỉ phân bố trong phạm vi rất hẹp, do đó phần lớn là các loài đặc hữu. Cũng vì lý do đo, nếu môi trường sống của chúng bị huỷ hoại thì loài đó có thể biến mất, vì vậy các loài sinh vật trong hang động còn có thể được coi là sinh vật chỉ thị cho điều kiện môi trường.
Tại các hang động ở khu vực Đông Nam Á nói chung và vịnh Hạ Long nói riêng, các loài thường gặp là nhiều chân (Diplopoda), giáp xác (Isopoda: Oniscida), một số loại nhện (Arachnida), bọ đuôi bật (Collembola). Trong các nhóm đó có nhiều loài sống hoàn toàn trong hang động. Nhóm phổ biến nhất trong hang động là các loài dế hang (Saltatoria - Rhaphidophoridae) và dơi (Chiroptera), cả hai nhóm này đều có ý nghĩa sinh thái rất quan trọng vì khi đi kiếm ăn bên ngoài, chúng đã mang các chất dinh dưỡng về làm giàu cho nguồn thức ăn hang động. Riêng đối với khu hệ động vật thuỷ sinh sống trong hang động tại vịnh Hạ Long, cũng giống như các khu vực nhiệt đới khác, nhóm Tôm (Crustacea Caridea) chiếm ưu thế và có đặc điểm hình thái đặc trưng. Một điều đặc biệt khác là số lượng của các loài cá sống trong hang cũng tương đối lớn. Còn các loài giáp xác nhỏ thuộc các nhóm Amphipoda, Isopoda, Copepoda có số lượng ít hơn nhiều so với các khu vực ôn đới.

Sau đây là một số hình ảnh về hệ sinh thái hang động trên vịnh Hạ Long:

Nguyễn Hoàng Hưng