Giá trị Địa chất - Địa mạo

Khu vực vịnh Hạ Long có chiều sâu lịch sử địa chất đến khoảng 3 tỷ năm và có những dẫn liệu rõ ràng ít nhất gần 500 triệu năm qua. Những dấu ấn của quá trình tiến hoá địa chất và chuyển động kiến tạo còn để lại là những đứt gãy, uốn nếp, địa hào, địa luỹ, bồn trũng và các hệ tầng đánh dấu những thay đổi sâu sắc hoàn cảnh cổ địa lý khu vực. Vịnh Hạ Long đã trải qua nhiều lần sụt chìm - biển tiến và tạo sơn - biển thoái, do đó nó mang nhiều giá trị quý giá cho khoa học Địa chất kỷ Nhân sinh và địa chất biển.
 

 Vịnh Hạ Long - cảnh quan karst trưởng thành trong điều kiện nhiệt đới nóng ẩm bị biển xâm lấn

Tính đa dạng về địa chất của vịnh Hạ Long gồm đa dạng về thành phần vật chất; kiến trúc, cấu tạo và quá trình tiến hoá địa chất; đa dạng về môi trường trầm tích cổ và hiện đại với các thời kỳ cổ địa lý đặc biệt đã tạo nên sự đa dạng về địa hình, địa mạo và cảnh quan tự nhiên.
Giá trị nổi bật toàn cầu về địa chất - địa mạo của vịnh Hạ Long được khẳng định bởi đó là một cảnh quan karst trưởng thành trong điều kiện nhiệt đới nóng ẩm bị biển xâm lấn và biến cải nhiều lần và hiện vẫn đang ngập chìm một phần trong nước. Sự kết hợp giữa các yếu tố như tầng đá vôi dày (khoảng 1000 m), khí hậu nóng ẩm và kiến tạo nâng chậm chạp với đầy đủ các pha đoạn của một chu trình biển hiện đại đã tạo nên mẫu hình tuyệt vời về karst đá vôi trưởng thành có quy mô lớn, đại diện một kỳ quan địa chất kỳ vĩ.

Động Mê Cung - một trong các hang ngầm cổ trên vịnh Hạ Long

Có thể nói vịnh Hạ Long là nơi quy tụ gần như đầy đủ các dạng cơ bản của địa hình karst như đồng bằng karst; phễu và thung lũng; chóp và tháp karst. Quá trình biển vào cuối Pleistocen muộn và trong Holocen đã tham gia trực tiếp vào quá trình karst ở Hạ Long với các sản phẩm đặc thù được tạo ra như ngấn biển và hang hàm ếch biển, hang luồn. Biển cũng nhấn chìm các phễu, hố sụt và thung lũng karst, tạo nên những hồ nước mặn, hay các tùng, áng. Hang động vịnh Hạ Long rất phong phú và đa dạng, được biết có trên 60 chiếc và thuộc về 3 nhóm hang chính: hang ngầm cổ (hang treo), hang nền karst, hang hàm ếch biển.

Kiểu cảnh quan karst cụm đỉnh - lũng kín trên vịnh Hạ Long

Đá vôi phân lớp bị uốn nếp và đứt gãy trên vịnh Hạ Long

Hóa thạch quần thể san hô vách đáy (Syringoporida) có tuổi Cacbon sớm 

Các ngấn hàm ếch quanh chân đảo trên vịnh Hạ Long

Tại đây cũng có nhiều biểu hiện địa chất hấp dẫn, có giá trị khoa học cao như các ranh giới địa tầng, các điểm hóa thạch, các khối, mạch khoáng vật kết tinh trong đá; các uốn nếp, phân lớp trên vách đá; các mặt trượt và dăm kết biểu hiện của đứt gãy kiến tạo; các dạng địa hình karst và địa hình biển hiện đại; các ngấn ăn mòn, các vết bám của hầu hà minh chứng cho các mực biển cổ xưa... là những di sản địa chất cần được nghiên cứu và bảo vệ.

Phòng Nghiệp vụ Nghiên cứu