DẤU ẤN VỀ LỚP HỌC NỔI XƯA GIỮA LÒNG DI SẢN VỊNH HẠ LONG

Trước năm 2014, hình ảnh các em học sinh làng chài rạng rỡ đến trường trên những chiếc thuyền nan nhỏ bé, hai tay lướt nhẹ mái chèo hòa cùng âm thanh đọc bài giữa mênh mông sóng nước luôn đặc biệt và gây ấn tượng đối với mỗi du khách tham quan vịnh Hạ Long. Vào thời điểm cộng đồng ngư dân còn sinh sống trên vịnh Hạ Long, các lớp học nổi cấp tiểu học được hình thành tại 4 khu làng chài Ba Hang, Cửa Vạn, Vung Viêng, Cống Đầm. Mặc dù còn nhiều khó khăn như các thầy cô giáo phải di chuyển từ đất liền ra, điều kiện sinh hoạt và cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy, học tập, vui chơi còn thiếu thốn nhưng trong các lớp học nổi vẫn luôn tràn đầy tâm huyết của các thầy cô và sự nỗ lực,vượt khó của các em học sinh làng chài, tất cả cùng chung một hi vọng hướng về tương lai tốt đẹp phía trước.
    Đến năm 2014, để đảm bảo các điều kiện an sinh xã hội và bảo vệ môi trường vịnh Hạ Long, cộng đồng ngư dân làng chài được di dời lên bờ sinh sống. Cuộc sống của trẻ em làng chài bước sang một trang mới. Ước mơ được học tập tại một ngôi trường mới khang trang giống như các bạn trên bờ của các em đã trở thành hiện thực, giúp các em có thêm động lực để vươn lên trong học tập. Hình ảnh cô và trò trong các lớp học nổi trên Vịnh đã không còn xuất hiện nữa nhưng những ký ức và giá trị vật chất, tinh thần đặc biệt ấy vẫn được lưu giữ. Hiện nay, tại khu vực Cửa Vạn, Vung Viêng, cùng với các nhà bè sinh sống của ngư dân, thư viện…, lớp học nổi tiếp tục được bảo tồn để tái hiện lại không gian văn hóa độc đáo, đặc sắc của cộng đồng ngư dân trên vịnh Hạ Long, phục vụ cho công tác nghiên cứu, bảo tồn, gìn giữ và nhu cầu tìm hiểu, tham quan, trải nghiệm của du khách. Bên trong lớp học nổi, chiếc bảng phấn, bộ bàn ghế, tấm bảng 5 điều Bác Hồ dạy hay những trang sách, vở viết của các em tuy đơn sơ, giản dị nhưng đã tái hiện một cách chân thật nhất không gian học tập của những em nhỏ tại làng chài xưa. Những hình ảnh đó cũng thể hiện tinh thần hiếu học, lạc quan của thầy trò khi đối mặt với nhiều khó khăn, thiếu thốn trong thời gian dạy và học trên môi trường biển đảo. Tham quan, tìm hiểu lớp học nổi - một nét văn hóa đặc sắc của cộng đồng ngư dân làng chài đã trở thành một sản phẩm du lịch, độc đáo trên vịnh Hạ Long, luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của du khách, nhất là khách quốc tế. 

 
Một lớp học nổi trước đây trên vịnh Hạ Long

Lớp học được lưu giữ, bảo tồn hiện nay
 

Nguyễn Linh Chi (PNVNC)