Những sáng tạo trong khai thác du lịch trên vịnh Hạ Long

 Với một di sản thiên nhiên độc đáo như Vịnh Hạ Long, việc khai thác, phát triển du lịch cũng phải có sự độc đáo để thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới. Và trong những năm qua, ngành du lịch tỉnh Quảng Ninh cũng như Ban Quản lý Vịnh và các bên liên quan đã nỗ lực đưa ra nhiều sáng tạo để những vẻ đẹp của viên ngọc Hạ Long ngày càng lấp lánh hơn.

Mở rộng sản phẩm, giảm tải cho vùng lõi Vịnh Hạ Long

Cuối tháng 7, những vị khách đầu tiên của du thuyền 6 sao Grand Pioneer 2 vô cùng hạnh phúc khi trở thành những người đầu tiên tham gia hành trình khám phá di sản trên vịnh Hạ Long, được xây dựng mới hoàn toàn từ những tuyến du lịch mới được tỉnh Quảng Ninh công bố trước đó. Hành trình khám phá di sản này đưa du khách chạm tới những điểm đến độc đáo nhất trên Vịnh Hạ Long, như làng chài Vung Viêng, hay công viên Đá Xếp có niên đại khoảng 350 triệu năm.

Chị Trần Bích Vân (Hà Nội) không giấu được sự ngạc nhiên khi tận mắt nhìn thấy công viên đá với những thớ đá xếp chồng lên nhau vuông vắn thành từng lớp, mỗi lớp đá ghi dấu ấn của hàng triệu năm đã đi qua. “Tôi chưa bao giờ thấy được sự kỳ vĩ như thế này. Vịnh Hạ Long thật sự còn rất nhiều điều thú vị ẩn giấu đang chờ chúng ta khám phá”.

Còn du khách Pam Angela từ Mỹ rất thích thú với trải nghiệm chèo kayak trên vịnh. Chị cho biết mình đi theo tour của tàu La Caste Cruise, khám phá các bãi tắm ở các đảo trong Vịnh và chèo kayak. "Tôi sẽ trở lại Vịnh Hạ Long để khám phá thêm những điểm đến mới" - chị Pam Angela cho biết.

Ngày 19/7/2024, tỉnh Quảng Ninh đã có quyết định về việc công bố các hành trình tham quan, du lịch trên Vịnh Hạ Long và Vịnh Bái Tử Long. Theo ông Vũ Kiên Cường, Trưởng Ban Quản lý Vịnh Hạ Long, những hành trình này vừa là sắp xếp lại những tuyến, tour đã có sẵn, đồng thời khai thác, mở rộng thêm một số hành trình mới, vừa để khai thác những điểm mới của Vịnh, vừa để góp phần giãn bớt mật độ khách trong vùng lõi và những điểm tham quan truyền thChị Trần Bích Vân (Hà Nội) không giấu được sự ngạc nhiên khi tận mắt nhìn thấy công viên đá với những thớ đá xếp chồng lên nhau vuông vắn thành từng lớp, mỗi lớp đá ghi dấu ấn của hàng triệu năm đã đi qua. “Tôi chưa bao giờ thấy được sự kỳ vĩ như thế này. Vịnh Hạ Long thật sự còn rất nhiều điều thú vị ẩn giấu đang chờ chúng ta khám phá”.

Còn du khách Pam Angela từ Mỹ rất thích thú với trải nghiệm chèo kayak trên vịnh. Chị cho biết mình đi theo tour của tàu La Caste Cruise, khám phá các bãi tắm ở các đảo trong Vịnh và chèo kayak. "Tôi sẽ trở lại Vịnh Hạ Long để khám phá thêm những điểm đến mới" - chị Pam Angela cho biết.

Ngày 19/7/2024, tỉnh Quảng Ninh đã có quyết định về việc công bố các hành trình tham quan, du lịch trên Vịnh Hạ Long và Vịnh Bái Tử Long. Theo ông Vũ Kiên Cường, Trưởng Ban Quản lý Vịnh Hạ Long, những hành trình này vừa là sắp xếp lại những tuyến, tour đã có sẵn, đồng thời khai thác, mở rộng thêm một số hành trình mới, vừa để khai thác những điểm mới của Vịnh, vừa để góp phần giãn bớt mật độ khách trong vùng lõi và những điểm tham quan truyền thống.

Theo đó, có 8 hành trình trên Vịnh Hạ Long, 10 hành trình trên Vịnh Bái Tử Long và 3 hành trình kết nối hai vịnh Hạ Long và Bái Tử Long.

Quyết định của tỉnh Quảng Ninh cũng nêu rõ, các hành trình tham quan, du lịch trên Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long được công bố làm cơ sở định hướng xây dựng các điểm du lịch, sản phẩm du lịch và triển khai công tác quản lý nhà nước có liên quan đảm bảo quy định của pháp luật. Các điểm tham quan, điểm dịch vụ trên các hành trình tham quan, du lịch trên Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long chỉ được khai thác khi đủ điều kiện hoạt động do cơ quan có thẩm quyền công nhận theo quy định của Luật Du lịch và các quy định hiện hành.

Theo ông Vũ Kiên Cường, Trưởng Ban Quản lý Vịnh Hạ Long, trong tổng số 21 tuyến hành trình được tỉnh Quảng Ninh công bố này, chỉ có 5 hành trình là cũ, đã khai thác, còn lại 16 hành trình là hoàn toàn mới: “Trong số các hành trình vừa được công bố này, 10 hành trình trên vịnh Bái Tử Long và 3 hành trình kết nối vịnh Hạ Long – Bái Tử Long là mới, còn 8 hành trình trên Vịnh Hạ Long thì có 5 hành trình là đã được khai thác lâu nay” – ông Vũ Kiên Cường cho biết.

Trưởng Ban Quản lý Vịnh cho biết, theo đánh giá của các nhà khoa học, các nhà kinh tế, các nhà nghiên cứu và ngay cả Ban quản lý vịnh, hiện tại mới chỉ khai thác được khoảng 20% những giá trị của Vịnh.

Tháng 8 vừa qua, Ban Quản lý Vịnh Hạ Long đã tiến hành khảo sát tại các hang động, bãi cát nhỏ ven các chân núi ở khu vực xa bờ, lâu nay chưa khai thác trên Vịnh Hạ Long nhằm phát triển thêm các sản phẩm du lịch tại đây.

Ông Vũ Kiên Cường cho biết thêm, trên Vịnh Hạ Long có hàng trăm hang động và bãi cát, hàng nghìn đảo đá, nhiều điểm, đảo đẹp, kỳ thú chưa được khai phá phục vụ du khách, trong đó có thể đưa vào phát triển thành sản phẩm du lịch khoảng 20 bãi cát và 20 hang động. Tuy nhiên, đơn vị sẽ phải tập trung đánh giá thật kỹ lưỡng tất cả các tác động có thể đưa vào khai thác các điểm đến này nhằm bảo đảm gìn giữ tốt vẻ đẹp hoang sơ, giảm thiểu tác động của con người lên cảnh quan thiên nhiên của di sản thế giới Vịnh Hạ Long. Việc khai thác hệ thống bãi tắm được ưu tiên trước, sau đó sẽ tới hang động, cũng tính đến những khu vực có điều kiện tốt nhất để đưa vào khai thác dịch vụ trải nghiệm cho khách, như tổ chức các hoạt động ca múa nhạc, vui chơi, giải trí khác…

Một số hang động, bãi cát đã được khảo sát và đánh giá cao như các điểm: Hoa Cương, Chân Voi, Lờm Bò, Cọc Chèo, Bái Đông, một số hang động thuộc khu vực đảo Bồ Hòn, hòn Giếng Tối…, hang Cặp Lờm (hòn Cặp Lờm), Trà Giời, Cát Oăn, Trà Sản - Cống Đỏ, Lờm Bò, Soi Sim… Đây phần lớn là những điểm đến ở khu vực xa bờ, còn ít người biết tới nhưng được đánh giá là có vẻ đẹp ẩn giấu, là tiềm năng phong phú cho khai thác du lịch bền vững trên Vịnh Hạ Long.

Khác với Trà Giời, khu vực Cát Oăn không phải một bãi cát duy nhất mà có nhiều bãi cát liền kề nhau. Bãi cát lớn nhất là một doi cát nổi lên giữa biển, hai đầu được chắn bởi 2 dãy núi đá. Từ bãi cát này, du khách có thể đi men theo chân núi đá để sang các bãi cát liền kề ngay núi bên cạnh.

Đảo Lờm Bò - khu vực có vùng nước giáp ranh với vịnh Lan Hạ, Cát Bà của Hải Phòng, còn khá hoang sơ với hàng dừa chạy dài toả bóng trên đảo.

Vịnh Hạ Long có cả trăm bãi cát nhỏ ven các chân núi giống như bãi Trà Giời hay Cát Oăn. Nhiều khu vực, các bãi cát thường phân bố thành cụm như ở khu vực Cát Oăn hay Trà Sản - Cống Đỏ…

Các hành trình du lịch trên vịnh Hạ Long

8 hành trình tham quan, du lịch trên vịnh Hạ Long

Hành trình 1:
Cảng tàu - Động Thiên Cung - hang Đầu Gỗ - hòn Chó Đá - hang Ba Hang, hòn Đỉnh Hương - hòn Trống Mái.

Hành trình 2:
Cảng tàu - bãi tắm Soi Sim - đảo Ti Tốp - hang Sửng Sốt - vụng Tùng Sâu - động Mê Cung - hang Bồ Nâu - hang Luồn - hang Trống - hang Trinh Nữ - hồ Động Tiên.

Hành trình 3:
Cảng tàu - Trung tâm Văn hóa nổi Cửa Vạn - hang Tiên Ông - hồ Ba Hầm - đền Bà Men - Áng Dù - Rừng Trúc.

Hành trình 4:
Cảng tàu - hang cỏ (Thiên Cảnh Sơn) - hang Thầy - hang Cạp La - Vông Viêng - khu sinh thái Tùng Áng - đảo cống Đỏ - công viên Hòn Xếp.

Hành trình 5:
Cảng tàu - động Thiên Cung - hang Đầu Gỗ - hòn Chó Đá - Ba Hang - hòn Đỉnh Hương - hòn Trống Mái - bến Gia Luận (Cát Bà - Hải Phòng).

Hành trình 6:
Cảng tàu - hòn Chân Voi - vụng Ba Cửa - đảo Tùng Lâm - hòn Cặp Bài (điểm cuối cùng của hành trình tiếp giáp với Gia Luận, vịnh Lan Hạ, Hải Phòng).

Hành trình 7:
Tham quan vịnh Hạ Long theo các hành trình 1-2-3-4 (chỉ áp dụng cho du thuyền khám phá).

Hành trình 8:
Cảng tàu khách Quốc tế Tuần Châu - Cảng tàu khách Quốc tế Hạ Long - cảng Nam Cầu trắng

10 hành trình tham quan Vịnh Bái Tử Long

Hành trình 1:
Cảng Ao Tiên - đảo Tây Hoi - hòn Mèo May Mắn (hòn Mèo Lười) - đảo Bản Sen - hang Nhà Trò.

Hành trình 2:
Cảng Ao Tiên - hang Phất Cờ - Khu nuôi trồng trai ngọc (hòn Đá Đen) - cống Lão Vọng - hòn Đũa (hòn Dù) - đảo Minh Châu.

Hành trình 3:
Cảng Ao Tiên - Công viên Hòn Xếp.

Hành trình 4:
Cảng Ao Tiên - Làng chài cống Lão Vọng - đảo Trà Ngọ Lớn - hòn Thiên Nga.

Hành trình 5:
Cảng Ao Tiên - khu Cái Đé - Điểm neo đậu nghỉ đêm Máng Hà.

Hành trình 6:
Cảng Ao Tiên- vụng Trà Thần (đảo Trà Ngọ lớn) - bãi tắm Cái Lim - Điểm neo đậu nghỉ đêm Máng Hà - khu Cái Đé.

Hành trình 7:
Cảng, bến tàu (Cẩm Phả) - bãi tắm Lương Ngọc - Vũng Đục - đảo Ông Cụ - Đảo Rều - Cửa Ông.

Hành trình 8:
Cảng, bến tàu (Cẩm Phả) - bãi tắm Lương Ngọc - Vũng Đục - đảo Ông Cụ - Đảo Rều - Cửa Ông - Đảo Tây Hoi - Bản Sen.

Hành trình 9:
Cảng, bến tàu (Cẩm Phả) - Cửa Ông - đảo Rều - đảo Ông Cụ - Vũng Đục - bãi tắm Lương Ngọc - đảo Ngọc Vừng - đảo Thắng Lợi - đảo Quan Lạn - đảo Minh Châu.

Hành trình 10:
Cảng, bến (Cẩm Phả) - Vũng Đục - Công viên Hòn Xếp.

Những sáng tạo từ khai thác di sản

Trong nhiều năm qua, rất nhiều sản phẩm du lịch chỉ riêng có ở Hạ Long đã trở thành “thương hiệu” đặc trưng cho du lịch Quảng Ninh, thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế, đặc biệt là trở thành xu hướng thịnh hành của giới trẻ.

Có thể kể đến các loại hình du lịch âm nhạc trên bờ, dưới tàu du lịch, du lịch nghỉ đêm trên tàu khách sạn cao cấp 5, 6 sao, du lịch ẩm thực trên Vịnh, du lịch khám phá các điểm đến mới trên Vịnh Hạ Long, tham quan hang động, tắm biển, chèo kayak, nghỉ đêm trên tàu du lịch, tham quan vịnh Hạ Long bằng thủy phi cơ……

Các sản phẩm này đang được các doanh nghiệp không ngừng làm mới, đồng thời xây dựng các sản phẩm mới đẳng cấp chất lượng, đáp ứng ngày càng cao của thị trường, như: sản phẩm du lịch âm nhạc (các tổ hợp đồi Mặt trời và Ngọn Hải Đăng của hộ kinh doanh 1900; Lulacoffe; Tuần Châu Hamony); sản phẩm phố đi bộ thương mại (Vuifest, Phố đi bộ Bãi Cháy); sản phẩm khai thác giá trị văn hoá biển (Chã Small Village, lấy cảm hứng từ xóm chài nhỏ bên vịnh di sản – Bim Group).

Sản phẩm du lịch MICE cũng đang phát triển mạnh khi đón nhiều đoàn khách rất đông như Công ty May Bắc Giang với hơn 5.100 người, đoàn du khách Ấn Độ 4.500 người…

Theo bà Nguyễn Huyền Anh, Giám đốc Sở Du lịch Quảng Ninh, hiện nay, trên vịnh Hạ Long có 8 tuyến tham quan, du lịch và 5 cụm, điểm lưu trú nghỉ đêm. Các sản phẩm, dịch vụ du lịch trên vịnh gồm: tham quan hang động, ngắm cảnh; lưu trú nghỉ đêm; vui chơi giải trí, tắm biển; chèo kayak, chèo đò...

Trong năm 2023 và 2024, tỉnh Quảng Ninh đã ban hành 19 danh mục sản phẩm du lịch mới trên vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long. Cùng với danh mục này, tỉnh đồng thời ban hành các văn bản chỉ đạo nghiên cứu, bổ sung một số sản phẩm, dịch vụ du lịch cao cấp trên vịnh Hạ Long. Các sản phẩm, dịch vụ được tập trung gồm phát triển bãi tắm quy mô lớn và các bãi tắm nhỏ đủ điều kiện an toàn để đáp ứng nhu cầu đa dạng của du khách; tìm kiếm đưa vào phục vụ du lịch các hang động mới, các khu vực có cảnh quan đẹp, an toàn.

Ngoài ra, tỉnh cũng yêu cầu tập trung nghiên cứu các địa điểm tổ chức hoạt động biểu diễn nghệ thuật tại các hang động, bãi tắm; xây dựng một số sản phẩm lưu niệm đặc sắc mang bản sắc riêng của vịnh Hạ Long để phục vụ nhu cầu khách du lịch; đưa vào khai thác các sản phẩm du lịch trải nghiệm như: phố đêm du thuyền, lưu trú nghỉ đêm ven bờ vịnh Hạ Long, dịch vụ trải nghiệm câu cá, câu mực (hải sản) tại các khu vực phù hợp.

Để phát huy các giá trị, tiềm năng của vịnh Hạ Long, hướng đến thị trường khách du lịch có khả năng chi trả cao, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Huyền Anh cho biết, tỉnh chỉ đạo các sở, ngành chức năng nghiên cứu tham mưu phát triển một số sản phẩm du lịch mới trên vịnh Hạ Long như các bãi tắm quy mô lớn và nhỏ; đưa vào phục vụ du lịch các hang động mới, các khu vực có cảnh quan đẹp, an toàn; tổ chức hoạt động biểu diễn nghệ thuật thời gian ngắn tại các hang động, bãi tắm; xây dựng các sản phẩm lưu niệm đặc sắc mang bản sắc riêng của vịnh, như khai thác các tàu nhà hàng, tàu lưu trú đẳng cấp trên vịnh Hạ Long…

Một số tuyến, điểm và sản phẩm du lịch, dịch vụ mới cũng đã và đang được phát triển trên vịnh Hạ Long như đưa vào hoạt động thử nghiệm của du thuyền khám phá với 3 tuyến tham quan riêng; sản phẩm Phố đêm du thuyền; mở rộng sản phẩm du lịch dựa trên việc bảo tồn, phát huy giá trị lịch sử văn hóa làng chài, văn hóa khảo cổ, đa dạng sinh học trên vịnh Hạ Long.

12 sản phẩm phục vụ khách du lịch được khai thác từ năm 2023 đến nay:

- Điểm check in Hồ Hải Thịnh
- Tuyến phố đi bộ Bài Thơ
- Dịch vụ nghe nhạc trên các tàu nhà hàng, tàu ngủ đêm trên vịnh Hạ Long
- Khu trưng bày giới thiệu giá trị Di sản - kỳ quan thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long tại hang Đầu Gỗ
- Điểm check-in vịnh Hạ Long gắn với biểu tượng di sản tại đảo Ti Tốp
- Tổ hợp vui chơi, giải trí Ngọn Hải Đăng
- Sản phẩm du thuyền nhà hàng kết hợp đám cưới trên vịnh Hạ Long
- Sản phẩm lưu trú đẳng cấp trên bờ và trên vịnh Hạ Long
- Phiên chợ “Ký ức xưa”
-Phố đi bộ, ẩm thực Bãi Cháy
- Mô hình du lịch cộng đồng tại xã Sơn Dương
- Tổ hợp vui chơi giải trí Kim Cương (Tuần Châu).

Một số hang động, bãi tắm được khảo sát để đưa vào khai thác

- Áng Hang Hanh: câu cá thư giãn, tiệc nhẹ kết hợp trình diễn âm nhạc trong hang
- Soi Sim: tắm biển và tiệc nhẹ
- Hang Trinh Nữ: tắm biển, tiệc nhẹ
- Áng Mê Cung: tham quan, câu cá
- Hang Trống: Biểu diễn âm nhạc, tiệc
- Các bãi cát Bàn Chân; bãi cát Lưỡi Liềm, bãi cát Hòn Nất, bãi cát Cát oăn, bãi Cát Trà Giời, bãi cát Trà Sản: tắm biển, tiệc nhẹ bãi cát...

Ngoài ra, Ban Quản lý vịnh đã có kế hoạch đề xuất khôi phục lại Làng chài Vung Viêng, Trung tâm Văn hóa nổi, bổ sung các hoạt động vụ chơi giải trí khu vực vịnh Hạ Long.

Đưa tiềm năng thành nguồn lực

Theo ông Vũ Kiên Cường, Trưởng Ban Quản lý Vịnh Hạ Long, hiện nay trên Vịnh còn rất nhiều tài nguyên du lịch, rất nhiều tài nguyên khác liên quan đến thiên nhiên, văn hóa chưa thể khai thác được bởi nhiều lý do, như nguồn lực đầu tư hạn hẹp, chưa thể mở rộng hết trên vịnh Hạ Long, rộng hơn 400km2, chưa có đủ đội ngũ chuyên gia nghiên cứu sâu và xác định bề dày và giá trị đáng lưu tâm của vịnh.

“Hiện nay chúng ta mới chỉ khai thác được khoảng 20% trong tổng diện tích hơn 400km2 của toàn bộ vịnh Hạ  Long     -    Ông Vũ Kiên Cường, Trưởng Ban Quản lý Vịnh Hạ Long”

Ngoài ra, cũng chưa có đủ cơ chế cũng như chính sách để phát huy được những tài nguyên còn đang bỏ ngỏ này. Những vấn đề này, Ban quản lý Vịnh đã nhìn nhận ra và đang cố gắng khảo sát thật kỹ lưỡng.

Sắp tới, Ban Quản lý Vịnh Hạ Long sẽ kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh đưa ra những cơ chế thí điểm hoặc chính sách đủ mạnh để đưa vào khai thác các điểm du lịch mới này.

“ Tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo các sở, ngành chức năng nghiên cứu tham mưu phát triển một số sản phẩm du lịch mới trên vịnh Hạ Long   - Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Huyền Anh ”

Ông Vũ Kiên Cường cũng cho biết, việc đưa các sản phẩm du lịch mới này vào khai thác, theo chủ trương của tỉnh là nhằm tránh lãng phí tài nguyên, đưa vào khai thác những tài nguyên còn đang để trống, bỏ ngỏ, đồng thời cũng nhằm giảm tải cho những điểm hiện nay đang có hiện tượng quá tải. “Chúng tôi đã có đề tài nghiên cứu khoa học đánh giá về sức tải của các điểm du lịch cũng như các phương tiện vận chuyển, con người, hoạt động chung quanh các điểm du lịch ở Vịnh Hạ Long. Sắp tới chúng tôi sẽ phải áp dụng việc đánh giá sức tải này tương tự như bài học ở các quốc gia trên thế giới để tránh khai thác quá mức đối với tài nguyên du lịch nhưng đồng thời cũng để tránh lãnh phí những tài nguyên chúng ta chưa khai thác đến” – Trưởng Ban Quản lý vịnh nói.

Tuy nhiên, để khai thác được những tuyến, điểm mới vừa được khảo sát này, vẫn còn rất nhiều việc phải làm.

“Hiện nay chúng ta mới chỉ khai thác được khoảng 20% trong tổng diện tích hơn 400km2 của toàn bộ vịnh Hạ Long. Để đưa vào khai thác các tuyến, điểm mới phụ thuộc vào rất nhiều vấn đề, như khảo sát luồng lạch cho tàu có thể đi được, có phải luồng lạch hàng hải quốc gia hay không, thứ hai là hệ thống biển báo, phao neo, các tín hiệu giao thông thủy có đáp ứng đầy đủ không, thứ ba là hạ tầng của các điểm đến. Thí dụ như đi Bái Tử Long, tàu muốn cập vào một đảo thì phải có bến tàu, có các hạ tầng phục vụ cho hoạt động của các phương tiện đưa khách du lịch vào đó. Hiện nay tất cả mới đang ở bước khảo sát và bắt tay vào xây dựng triển khai các hạ tầng giao thông, kỹ thuật để khai thác” – ông Vũ Kiên Cường chia sẻ

Có thể thấy, việc mở rộng không gian du lịch khu vực vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long, cũng như sáng tạo các sản phẩm du lịch mới, các tour, tuyến mới góp phần tạo thêm các sản phẩm du lịch mới, độc đáo, đồng thời tránh quá tải cục bộ cho vịnh Hạ Long, kéo dài thời gian lưu trú của du khách. Những sản phẩm du lịch mới này cũng sẽ là yếu tố thu hút ngày càng nhiều du khách trong nước và quốc tế không chỉ đến với Hạ Long, mà còn quay trở lại thêm nhiều lần nữa./.

Hải Hà (Theo Báo Nhân dân điện tử)